titel

Expedities, Speurtochten en Safaris
Wat gebeurt er als je ergens loopt, kijkt, verzamelt, en maakt? Met kunstenaars maak ik audiotours, safari's en expedities.

• ZorgKrijgers Spaarndammerbuurt: Speurtochten met bewoners, buurtgenoten en kinderen waarin we verhalen verzamelen en verborgen schatten vinden.
• Expeditie SNOES Flevohuis: een ervaring waarin 100 ezoekers opnieuw leerden kijken, luisteren en voelen door kunst en ontmoetingen.
• Rondje Nieuwe(N)Meer: verhalen en wandeling rond het terrein Nieuwenmeer het Nieuwe


Carola Kruiswijk over Expeditie SNOES in het Flevohuis Amsterdam:

Vandaag bezocht ik Expeditie SNOES, een kunstproject voor mensen met dementie, in een verzorgingshuis.
Een project waarvoor je heel gevoelig afgestemd moet zijn, anders kijk, hoor en voel je er overheen. Het woord ritueel viel niet eenmaal, en toch was het een rituele ervaring.

Word ik wel eens met een koosnaampje aangesproken? Ja, vertel ik aan de dames van Wasv(r)ouwen. Ze stempelen het op een zakdoek. Ik heb mijn knuffelnaam bij me in lichtgroene stempelletters. Ik hoef het maar te lezen.

Ik schrijf een levensverhaal voor een Weesbeest. Een knuffel die op zoek is naar een nieuwe eigenaar. Wie ontfermt zich over mij als ik mijn oude leven kwijt ben? Hier maakt elk weesbeest een kans. Ik zie de foto’s van de nieuwe levens.

Ik laat me meenemen door de verzamelde levensmotto’s en verhalen van het Mijmerbureau. Ik hoor verhalen van mensen die op de rand verkeren van spreken, gissen en vergissen. Door de woorden heen luisteren is geboden. Het is een wonder als we elkaar verstaan.

Huid-aan-huid dansen in Café Tijdloos. Ik weet niet wie hij is, die me met moeite laat gaan omdat hij zo graag wil vertellen maar niet meer uit zijn woorden komt. Hij gaat dansen met de Knuffelschoondochter en ik zie hoe hij zijn vinger opsteekt als hij een melodie herkent. Ik ben dan al onderweg naar Muzikado. Mijnheer B. beweegt zijn knieën op de maat van de Waterkant en is verrukt als hij de gitaar op schoot krijgt en de zachte ploinkjes hoort. Snaar voor snaar.

Wie niet kan praten kan altijd nog zingen en fluiten. Die kan zich laten koesteren door alles wat tevoorschijn komt uit de bijzondere zakjes van de Verwonderjurk. Dansvoile of een vogelgezang. Bellenblaas of een nachtmelodietje voor boven de wieg. Een waaier om te wuiven als het even te veel wordt.

Dan zit ik geblinddoekt in een kring en praat over afhankelijk zijn met mensen die ik niet kan zien – en zij mij niet. Ik krijg onverwachte smaakbommetjes in mijn mond, op een moment dat ik niet kan beïnvloeden en met een intensiteit die ik niet kan voorzien.
Vrijheid bestaat uit neezeggen. Of uit overgave aan wat er komt. Ben ik ooit zover dat ik dat zonder spelen kan?

Verloren zijn en gevonden worden, verliezen en vinden. Ver voorbij woorden. Wat weet ik van veiligheid als je niets meer over hebt dan je eigen huid?
De wereld wordt zo klein als mijn vertrouwen.
Of zo groot.

Met De Tafel van Vier wilde ik een verbinding leggen tussen vertegenwoordigers van vier groepen: kwetsbare oudere, vrijwilliger, kunstenaar en zorgprofessional. Het doel was om vrijwilligers ( zgn actieve senioren die als vrijwilligers willen bijdragen aan de ouderenzorg) te inspireren en begeleiden om hun talenten in te zetten voor het welzijn van kwetsbare ouderen in verpleeghuizen.
Door workshops en creatieve samenwerkingen ontstonden nieuwe manieren om kwetsbare ouderen te betrekken en te inspireren, terwijl vitale ouderen hun eigen werkwijze en stem ontwikkelden.
Met vierdaagse workshoptrajecten hebben we vitale ouderen opgeleid om ontmoetingen met kwetsbare ouderen vorm te geven. Deze trajecten omvatten:
• Zorgvuldige observatie en documentatie: Leren kijken, luisteren en verhalen vastleggen.
• Creatieve experimenten: Gebruik van poëzie, beeldende kunst, spelvormen en muziek om interacties te verrijken.
• Eigen inbreng stimuleren: Vitale ouderen werden uitgedaagd hun eigen talenten en ideeën in te brengen, van het organiseren van een activiteit tot het bedenken van verrassende ontmoetingsvormen.

Tijdens De Tafel van Vier werden vitale ouderen niet alleen begeleid, maar ook geïnspireerd om hun eigen rol vorm te geven. Sommigen traden op als postbodes die brieven en verhalen uitwisselden tussen bewoners. Anderen werden spelleiders, verzamelaars of creatief coaches. De trajecten waren ontworpen om vitale ouderen zelfstandig te laten werken, terwijl zij begeleid werden door kunstenaars met ervaring in de ouderenzorg. Kwetsbare ouderen waren geen passieve ontvangers; hun verhalen, reacties en ideeën vormden de basis voor de activiteiten.

De Tafel van Vier kwam tot stand met een bijdrage van Amsta en van Vitaliteit ontmoet kwetsbaarheid (Vitok) Stichting Sluyterman van loo, R.C.O.A.K. , en Stichting Kunst in de Zorg

Productie: Janneke Kersbergen en Laurie Kuipers
Kunstenaars:
Laurien Mulder
Riska Wijgergangs en Monique Hoving
Ulrike Bartels
Jaap Oostra